oude meesters (4)

In de rubriek 'oude meesters' wordt eens per maand een haiku van één van de Japanse haikumeesters onder de (mijn) loep genomen. Wat vind ik ervan, wat haal ik eruit, wat doet het met me? Reacties zijn van harte welkom!
De keuze van deze maand is opnieuw (tja, ik ben nu eenmaal een liefhebber van zijn werk..!) gegaan naar een haiku van Yosa Buson (1716-1783):

Een winterse bui -

in de verte staat een reiger

eenzaam in de regen.

"Doordat bijna ieder woord in de haiku van wezenlijk belang is, krijgt ook vanzelf wat tussen de woorden staat betekenis. Er ontstaat een wisselwerking tussen wat wel en wat niet wordt gezegd."*



Bijzonder hoe deze meer dan tweehonderd jaar oude haiku evengoed vandaag geschreven zou kunnen zijn. En daarmee is maar eens weer bewezen dat 'tijdloos' beslist niet saai of alleen maar degelijk is. Integendeel.
Bij de reiger -de soort uit de reigerfamilie die wij in ons land het meeste zien is de blauwe reiger, hoewel de zilverreiger ook steeds vaker voorkomt- passen in mijn ogen woorden als statig, alert, voorzichtig, eenzelvig, beheerst, sierlijk in de lucht met die trage vleugelslagen, en bijna altijd alleen. Alleen, niet eenzaam. De reiger broedt dan wel in kolonies, maar leeft solitair.
Het geluid wat ze voortbrengen is een hard en merkwaardig soort rauw krijsen, van verre herkenbaar! En iets wat ik niet wist is dat de blauwe reiger al sinds 1963 beschermd is in Nederland.

Terug naar de haiku. Misschien roept het zien van die ineengedoken gestalte, zonder gezelschap de winterse kou trotserend, vanzelf al een bepaald gevoel van eenzaamheid op. Alleen al door het kijken ernaar. En ongemerkt neem je op zo'n moment zomaar wat van dat gevoel over.
Kan het zijn dat Buson zich in een dergelijke gemoedstoestand bevond toen hij deze haiku schreef?

 

Als afsluiting een reigerhaiku uit mijn eigen verzameling, die wat lichtvoetiger is dan de haiku van Buson, en allesbehalve tijdloos :)

door de voorruit

een reiger zien opvliegen

je hoofd intrekken

   
 
* de haiku en de cursieve tekst direct volgend op de haiku komen uit de bundel 'Buson. De maan in bezit', van Uitgeverij Kairos, Soest. ISBN 90 70338 20 3.
Gegevens over de blauwe reiger vond ik onder meer op http://nl.wikipedia.org/wiki/Blauwe_reiger